تقسیم ارث خانوادههای ایرانی مقیم خارج معمولا طبق قانون مدنی کشورمان (ایران) انجام میشود اما ممکن است در مواردی که محل اقامت دائم افراد، کشور خارجی بوده و اموال در این کشور قرار داشته باشد، قوانین کشور محل اقامت در نظر گرفته شود.
قوانین تقسیم ارث خانوادههای ایرانی خارج از کشور
تقسیم ارث خانوادههای ایرانی مقیم خارج کمی پیچیده و زمانبر است زیرا معمولا این موضوع هم با قوانین ایران سروکار دارد و هم با قوانین کشور محل اقامت. در ایران، تقسیم ارث بر اساس قوانین فقه اسلامی صورت گرفته و سهمها مشخص است (مثلا سهم فرزند پسر دو برابر سهم فرزند دختر است). وصیت بر اساس قوانین ایران تنها تا یک سوم اموال نافذ است مگر در صورتی که رضایت وراث وجود داشته باشد. این در حالی است که قوانین در کشورهای دیگر متفاوت بوده و برای مثال، معمولا در کشورها اصل تساوی ارث برقرار است یا درباره وصیت، در اکثر کشورها افراد میتوانند بخش قابل توجه یا حتی تمام اموالشان را در وصیتنامه تقسیم کند. از آنجایی که تقسیم ارث ایرانیان خارج از کشور باید بر اساس قوانین کشورمان صورت بپذیرد و از طرف دیگر، قوانین کشور محل اقامت هم تاثیرگذار است، توصیه میکنیم که حتما در این زمینه با وکیل بین المللی مشاوره داشته باشید.
مراحل تقسیم ارث
مراحل تقسیم ارث خانوادههای ایرانی مقیم خارج به این صورت است است که:
- در ابتدا باید مشخص شود که تقسیم ارث باید بر اساس قوانین کدام کشور صورت بپذیرد.
- سپس بایستی گواهی فوت در کشور محل اقامت متوفی دریافت شده و در صورت نیاز، در ایران ترجمه و تایید شود.
- در ادامه لازم است گواهی انحصار وراثت از دادگاه خانواده در ایران دریافت شود. چنانچه وراث خارج از کشور باشند، میتوان از طریق کنسولگری یا وکالت دادن به وکیل بین المللی گروه لاهه در ایران این مورد را پیگیری کرد.
- در ادامه بایستی شناسایی و فهرستبرداری از اموال متوفی صورت بپذیرد.
- سپس با توجه به قانونی که ارجحیت دارد، محاسبه سهم الارث انجام شده و انتقال رسمی اموال صورت میگیرد. چنانچه در این زمینه توافق وجود نداشته باشد، دادگاه تصمیمگیری خواهد کرد.
چند نکته مهم درباره تقسیم ارث ایرانیان خارج از کشور
گاهی فرآیند تقسیم ارث خانوادههای ایرانی مقیم خارج پیچیده میشود و نیاز است که به نظام حقوقی هردو کشور (ایران و کشور محل اقامت متوفی) توجه شود؛ لذا توصیه میکنیم که حتما با وکیل متخصص در این زمینه مشاوره داشته باشید و علاوه بر آن، به نکات زیر توجه کنید:
- ایرانیهای مقیم خارج از کشور میتوانند از طریق سفارت یا کنسولگری، امور مربوط به گواهی انحصار وراثت یا وکالت دادن به وکیل در ایران را به انجام برسانند و معمولا نیازی به حضور وراث در ایران نیست.
- معمولا اموال داخل ایران بر اساس قوانین ایران و اموال خارج از کشور بر اساس قوانین همان کشور تقسیم میشوند.
- در برخی موارد، پیش از انتقال اموال باید مالیات بر ارث پرداخت شود.

مشاوره با وکیل ارث
در مقاله حاضر راجع به تقسیم ارث خانوادههای ایرانی مقیم خارج صحبت کردیم و دریافتیم که این موضوع میتواند پیچیده باشد؛ چرا که ایرانیان در هر کشوری باید در این زمینه از قوانین ایران پیروی کنند و در این میان ممکن است لازم باشد که قوانین کشور محل اقامت نیز اجرا شود. در هر حال شما میتوانید برای رسیدگی به امور در هردو کشور (ایران و کشور محل اقامت) از وکلای بین المللی گروه لاهه کمک بگیرید. ایشان با قوانین ایران، کانادا، انگلستان، آمریکا، امارات و… آشنا هستند و میتوانند بهترین انتخاب برای ایرانیان خارج از کشور باشند. در صورت تمایل به رزرو وقت مشاوره، از طریق واتس اپ با ما در ارتباط باشید.
سوالات متداول
ممکن است این موضوع هم با قوانین ایران سروکار داشته باشد و هم با قوانین کشور محل اقامت؛ البته معمولا اموال داخل ایران بر اساس قوانین ایران و اموال خارج از کشور بر اساس قوانین همان کشور تقسیم میشوند.
خیر؛ وصیت بر اساس قوانین ایران تنها تا یک سوم اموال نافذ است مگر در صورتی که رضایت وراث وجود داشته باشد. این در حالی است که در اکثر کشورها افراد میتوانند بخش قابل توجه یا حتی تمام اموالشان را در وصیتنامه تقسیم کند.
ابتدا مشخص میشود که کدام قوانین ارجحیت دارند و در ادامه برای دریافت گواهی فوت و سپس گواهی انحصار وراثت اقدام میشود. اطلاعات بیشتر در متن مقاله موجود است.
ایرانیهای مقیم خارج از کشور میتوانند از طریق سفارت یا کنسولگری، امور مربوط به گواهی انحصار وراثت یا وکالت دادن به وکیل در ایران را به انجام برسانند و معمولا نیازی به حضور وراث در ایران نیست.
ایرانیان مقیم خارج از کشور برای دریافت گواهی انحصار وراثت بایستی گواهی فوت، مدارک هویتی متوفی، مدارک هویتی وراث، عقدنامه متوفی (در صورت نیاز)، استشهادیه انحصار وراثت و وصیتنامه (در صورت وجود) را دارا باشند.











