انحصار وراثت ایرانیان خارج از کشور

انحصار وراثت ممکن است یکی از مهمترین دغدغه ها و مشکلات برخی هموطنان عزیزمان در خارج از کشور باشد. بعضی از ایرانیان مقیم خارج کشور که بعضاً مورث خود را از دست دادند و اموالی از آنان به جای مانده است سوال می‌کنند که اموال مذکور چگونه قابل استیفاست. و برای حصول نتیجه چه مراحلی را باید طی نمایند تا به میراث به‌جای مانده از مورث خود دست پیدا کنند. اولین گام برای اینکه شخص اثبات کند جزء  وراث متوفی است، دریافت گواهی انحصار وراثت می باشد. در این مقاله سعی داریم در مورد انحصار وراثت ایرانیان خارج از کشور و مسائل پیرامون آن و هر آنچه را که ممکن است برای هموطنان خارج از کشور مسئله و سوال باشد پاسخ دهیم.

ایرانیان مقیم خارج برای انحصار وراثت از کجا باید شروع کنند:

۱- ثبت وفات ایرانیان خارج از کشور

وکیل بین المللی بیان می دارد: بعد از فوت مورث یا ارث گذار، متقاضی می بایست ابتدا به کنسولگری ایران در کشوری که فرد فوت کرده یا به نزدیکترین مامور کنسولی مراجعه نماید و مدارک مورد نیاز برای ثبت فوت را که عبارت است از اصل شناسنامه کارت ملی و اصل مدرک خارجی مربوط به فوت را ارائه نماید. پس از تایید سفارت یا کنسولگری ایران در کشور محل فوت، در سیستم ثبت احوال ایران نیزفوت شخص ثبت می‌شود و می توان گواهی فوت را در ایران اخذ کرد.

۲ – ارسال مدارک به وکیل متخصص  انحصار وراثت برای مراجعه به شورای حل اختلاف

برای انحصار وراثت ایرانیان خارج از کشور باید بعد از دریافت گواهی فوت وکیل به همراه مدارک شناسایی وراث ومتوفی به شورای حل اختلاف شهری که محل آخرین سکونت متوفی بوده مراجعه کند و بعد از دریافت فرم مخصوص گواهی باید اسامی تمام افرادی که از متوفی ارث می برند و همچنین نسبت آنها با شخص فوت شده را یادداشت کند.

۳- اخذ برگه استشهادی محضری حصر وراثت

مرحله سوم انحصار وراثت ایرانیان خارج از کشور اخذ برگه استشهادی محضری حصر وراثت است. به این صورت که سه نفر از افرادی که همه وراث متوفی را می شناسند در دفتر ثبت اسناد رسمی حاضر می شوند و با پر کردن فرم مخصوص استشهادیه افراد فوت شده گواهی می کنند که ورثه متوفی چه کسانی هستند، دفتر اسناد رسمی نیز امضای ایشان را گواهی و تصدیق می کند.

۴- مالیات بر ارث ایرانیان خارج از کشور

برای تکمیل مراحل انحصار وراثت ایرانیان خارج از کشور باید وکیل، لیست اموال متوفی را به اداره دارایی و مالیات آخرین محل سکونت متوفی در ایران تحویل دهد.

بعضی از هموطنان در مورد هزینه مالیات بر ارث سوال پرسیدند، در پاسخ می توان گفت هزینه مالیات بر ارث مبلغی است که از سهم الارث کم می شود و به دولت تعلق می‌گیرد تا زمانی که مالیات بر ارث متوفی مشخص نشده باشد انتقال اموال وی ممکن نیست. این مالیات تنها به بعضی از اموال متوفی تعلق می گیرد اموالی مثل مستمری بازنشستگی که توسط بیمه پرداخت می شود مشمول مالیات بر ارث نیست. درصد و مبلغ مالیات بر ارث بر اساس طبقه وراث و نوع دارایی تعیین می شود.

۵- مراجعه مجدد به شورای حل اختلاف

در این مرحله وکیل با ارائه مدارک مورد نیاز برای تنظیم دادخواست اقدام می کند.

مدارک مورد نیاز برای انحصار وراثت ایران خارج از کشور

• گواهی فوت متوفی
• کارت ملی وشناسنامه متوفی
• کارت ملی وشناسنامه همه وراث (امکان استعلام درصورت نبود آنهاوجود دارد)
• عقدنامه (درصورت متاهل بودن متوفی)
• استشهادیه انحصار وراثت
• وصیت نامه متوفی (درصورت وجود)

۶- چاپ آگهی در روزنامه

پس از پرداخت هزینه چاپ از طریق درخواست دهنده در یک روزنامه کثیرالانتشار  آگهی میشود که اگر متوفی ورثه دیگری دارد آگاه شوند.

۷ -صدور گواهی حصر وراثت ایرانیان خارج از کشور

پس از طی مراحل فوق قاضی گواهی حصر وراثت صادر می کند. گواهی حصر وراثت صرفاً به معنی شناسایی تعداد وراث است و در آن لیست وراث قانونی متوفی و میزان سهم الارث هریک از وراث بر اساس قانون مشخص میشود.

انواع گواهی انحصار وراثت

مطابق بخشنامه وزارت دادگستری مورخ ۷/۷/۱۳۹۹ اگر متوفی دارای اموال بیشتر از ۵۰ میلیون تومان باشد گواهی انحصار وراثت نامحدود صادر می شود و احتیاج به انتشار آگهی دارد اما اگر شخص فوت شده اموالش کمتر از ۵۰ میلیون تومان باشد گواهی انحصار وراثت محدود سال می شود. تفاوت آن دو در مدت زمان صدور و انتشار آگهی است.

اهمیت گواهی انحصار وراثت ایرانیان خارج از کشور

ورثه یا هر ذینفعی برای هر اقدام حقوقی در ادارات دولتی، دفاتر اسناد رسمی، بانک ها و غیره نیازمند گواهی مذکور اند .اگرمالی از متوفی باقی مانده باشد داشتن گواهی انحصاروراثت الزامی است.

مرجع صالح در رسیدگی به درخواست انحصار وراثت ایرانیان خارج از کشور

بدیهی است تا زمانی که ترکه تقسیم نشده است دادگاه آخرین اقامتگاه متوفی در ایران صالح به رسیدگی می باشد. اگر آخرین اقامتگاه متوفی معلوم نباشد دادگاه آخرین محل سکونت متوفی در ایران صالح به رسیدگی خواهد بود. (ماده۲۰ قانون آیین دادرسی مدنی) و طبق ماده ۱۶۴ قانون امور حسبی اگر متوفی در ایران اقامتگاه یا محل سکنی نداشته باشند دادگاهی صالح است که ترکه در آنجا واقع شده و اگر ترکه در جاهای مختلف باشد دادگاهی که مال غیر منقول در حوزه آن واقع است، صلاحیت خواهد داشت.

اگر اموال غیر منقول در حوزه‌های متعدد باشد صلاحیت با دادگاهی است که قبلا  شروع به اقدام کرده است. مثلا اگر متوفی در آمریکا زندگی می کرده است و اموال او در تهران بوده دادگاه صالح به رسیدگی دادگاه عمومی تهران می باشد. و اگر اموال وی متعدد باشند و دراستان‌های متفاوتی باشند و مثلا همان فرد علاوه بر تهران در شمال هم یک ویلا و در اصفهان هم املاکی داشته باشد محل صالح دادگاهی است که مال غیر منقول در آنجا باشد. (مال غیر منقول، زمین خانه ویلا را مال غیرمنقول گویند) اگر در چند شهر مال غیر منقول داشت مثل مثالی که زدیم دادگاهی صالح است که اقدام او نسبت به سایر دادگاه ها مقدم تر بوده است.

هزینه وکیل برای انحصار وراثت ایرانیان خارج از کشور

خوب است بدانید هزینه وکیل در ارث مانند هر پرونده دیگری به عوامل مختلفی بستگی دارد، مانند پیچیدگی پرونده، زمانی که توسط وکیل برای مراجعه به مراجع قضایی صرف می شود و تعداد جلسات رسیدگی و مراحل دادرسی که صورت می گیرد. هزینه وکیل برای ارث طبق توافق بین وکیل و موکل تعیین می‌شود و در قراردادی که بین وکیل و موکل منعقد می‌شود مقدار و نحوه پرداخت آن مشخص می شود.

نقش وکیل متخصص در انحصار وراثت ایرانیان خارج ازکشور

داشتن یک وکیل خوب و باتجربه برای پرونده های انحصار وراثت در طول روند پرونده قطعاً تاثیر مثبت خواهد داشت. وکیل خوب دادگستری باید با آگاهی کامل از قوانین و با استفاده از مهارت و علمی که بدست آورده تمام تلاش خود را انجام دهد. گاها ورثه به دلیل اینکه در خارج از کشور مقیم می باشند نمی توانند در جلسات انحصار وراثت شرکت کنند در اینصورت با وکالت دادن به یک وکیل متخصص و حاذق نیاز به مراجعه هیچ کدام از ورثه در مراحل اداری و قضایی نیست. وکیل متخصص در انحصار وراثت ایرانیان خارج از کشور باید علاوه‌ بر آگاهی و تسلط به قوانین داخلی از قوانین سایر کشورها نیز مطلع باشد تا در صورت بروز ایرادی، مشکل را رفع و دوباره پرونده را به جریان اندازند.

گروه وکلای بین المللی لاهه با وکلای خبره و متخصص آماده ارائه خدمات مشاوره به هموطنان عزیز می باشد.